286
Kronik HDV
çalışmasında, HBV ile monoenfekte hastalarla karşılaştırıldığında KHD hasta-
larında 3.2 kat artmış HCC ve 2.2 kat artmış hepatik dekompansasyon riski
saptanmıştır (16). Buna karşılık İtalya’da yapılan bir çalışmada HCC’de ve hepa-
tik dekompansasyonda artış saptanmamıştır (24). HDV’nin HCC gelişimindeki
rolü tam olarak anlaşılamamıştır. HDV’nin defektif yapısı, son dönem karaciğer
yetmezliğine hızlı gidiş ve hepatit D’deki prospektif çalışmaların yetersizliği,
HDV’nin HCC patogenezindeki rolünün tam anlaşılamamasına yol açmıştır.
Diğer Hepatit Virüsleri ile Etkileşim
Hepatit D virüsünün diğer hepatit virüsleri ile etkileşimi karmaşıktır. Hepatit
B, C ve D virüsleri aynı yollarla bulaştıklarından, hastaların bir kısmında eş-
zamanlı veya sırayla üçlü enfeksiyon görülebilir. Bugüne kadar elde edilen
bilgiler, çoklu enfeksiyonun karaciğer fibrozisine hızlı gidiş ve HCC gelişimi
ile ilişkili olduğunu göstermiştir (25). Üçlü enfeksiyonda HDV enfeksiyonunun
genellikle dominant olduğu, HDV’nin HBV ve HCV replikasyonunu baskıla-
dığı belirlenmiştir (26). Yine başka bir çalışmada, aktif HDV enfeksiyonu olan
hastaların %80’inde HCV RNA ve HBV replikasyon belirteçlerinin negatif ol-
duğu görülmüştür (27). İtalya’da yapılan bir çalışmada HBV-HCV koenfekte
hastalara HDV eklendiğinde siroz riski %50 bulunurken, HBV-HCV ile ikili en-
fekte hastalarda %33 bulunmuştur (28).
HIV ile Etkileşimi
Sheng ve arkadaşları HBV-HIV koenfekte hastalarla karşılaştırıldığında HBV-
HDV-HIV koenfekte hastalarda hepatit alevlenmesinde, karaciğer sirozunda,
hepatik dekompansasyonda ve ölümde artış saptamışlardır (29). İspanyol
araştırmacılar HBV-HIV, HCV-HIV ve HBV-HCV-HDV hastalarını karşılaştırdık-
larında, HIV ile enfekte grupta daha yüksek oranda siroza rastlamışlardır (30).
Kaynaklar
1.
Alvarado-Mora MV, Locarnini S, Rizzetto M, Pinho JR. An update on HDV: virology,
pathogenesis and treatment. Antivir Ther. 2013;18(3 Pt B):541-8.
2.
Noureddin M, Gish R. Hepatitis delta: epidemiology, diagnosis and management
